Pinksteren feest van de Geest
Overweging nav Hand 2:1-13
ds Marleen Kool
‘Geest van hierboven leer ons geloven...hopen en liefhebben door uw kracht.
Soms is onze stemming vlak. Zijn wij vanbinnen uitgeblust. We doen wat we moeten doen, met een beklemmend gevoel van herhaling. Het vlamt niet. Je wordt er niet warm van.
Je bent teleurgesteld. In de ander, in jezelf. In de wereld. Je zoekt, maar weet eigenlijk niet wat. Je loopt vast. Je trekt je terug, in jezelf.
Wat nu? Wat haalt je erbij? Wie haalt je erbij?
Is er een lied dat je zingen kunt, een boek dat je lezen kunt? Een cursus, een verhaal dat jou er bij haalt? Waar liggen je drijfveren? Wat kun je doen?
Goede vragen om met Pinkteren eens bij stil te staan. Het feest bij uitstek dat je erbij bepaalt, dat er meer is dan wat voorhanden is. Er is een meer, dat u en mijn kan vervullen en kracht geven. In bijbeltaal heet dit meer: Heilige Geest.
Je hoeft inspiratie niet altijd uit je tenen te halen, soms wordt het je gegeven door een ander, met een kleine of een hoofdletter. Je krijgt de geest.
Dat kan gebeuren als iemand je iets vraagt om te doen... of zomaar als je wacht, als het lukt het een poosje uit te houden...
Stef Bos werd gevraagd om een eigentijdse bewerking van Geest van hierboven te maken.
Hij begon meteen te stralen...die vlammen in dat Pinksterverhaal spraken als kind al tot zijn verbeelding.
Als het feest van Pinksteren iets laat zien is het dit: dat er meer is dan wat voorhanden is. Meer dan wat je zelf in de hand hebt, kunt maken, kunt doen....
Het gaat over de wonderlijke ervaring, dat je inspiratie krijgt...
Geest van hierboven.....en er welt een antwoord in je op...er groeit een dialoog.
Verbinding tussen hemel en aarde...tussen jou en de ander.
Gods Geest in een mens...die maakt dat je anders verbonden raakt, met elkaar, met jezelf, met God.
‘Ik wil rots zijn in de branding dicht Stef Bos. Licht in de nacht.
De wereld zien met de ogen van een kind...argeloos is dat, zonder argwaan of oordeel.
Ik wil een land zonder grenzen waar de ruimte nog bestaat...’
Met open ogen dromen. Weerloos en toch sterk.
Dat is Pinksteren. Opgetild worden, boven jezelf uit, met een visioen voor ogen...
Dat is in de Geest van Pinksteren.
Jullie werden gevraagd, om diaken te worden. ..jeugdouderling.
Vier mensen zeiden Ja...dat willen wij....
Ons talent delen, ons inzetten voor de gemeenschap. Verbinden. De vraag, behoefte van de een aan de mogelijkheden van de ander. Je wilt jong en ouder laten ervaren en weten, dat ze gezien zijn, er toe doen. Dat is opbouwen. Er zijn tijden van ontvangen, aanhaken, opladen en tijden van zelf meer kunnen en willen geven...
Dat is in de geest van Pinksteren dat je er instapt als daar ruimte voor is. Het is ook met open handen durven leven: zien wat er op je weg komt. Ervoor gaan.
Hartstocht voor gerechtigheid.
Het gebeurt Godzijdank hier en daar. Dat mensen zich inspannen voor vrede. Grote kleine daden van ontferming…
Mensen die met hart en ziel wonden verzorgen,
die zich met geduld inspannen om nieuwkomers op weg helpen... mensen die zich niet neerleggen bij een samenleving als los zand... maar gastvrije maaltijden houden. Voor ieder van ons een plaats aan de tafel.
De Geest van Pinksteren is een geest die verbindt.
In de bijbel wordt er over de geest van God gesproken met woorden als wind, vuur, licht, levensadem....een wijze moeder die ons hoedt....een gloed vol mededogen.
Dat is beeldspraak. Niet zomaar beeldspraak maar gevuld met ervaringen van mensen... van u en jou en mij.
Heilige geest vertellen die beelden is kracht in mensen, scheppingskracht, een tegenkracht, warmtekracht tegen wat rigide is en koud en verhard is in en tussen ons.
Waar mensen zich openen voor elkaar, zich laten verassen, horen en ophoren... daar komt die heilige tegenkracht over hen.
Het gebeurt soms zomaar rond een ziekbed, of bij de voorbereiding van een afscheid van een dierbare dode...dat er nieuwe verbinding groeit...
Geestkracht...van boven, van buiten, die zich vertaalt in harten van mensen...
Dat mensen met alles wat ze met zich meedragen, zich kunnen uitspreken. Bevrijd worden uit hun vast zitten....uit hun gesloten bestaan.
Dat je vastgevroren tong loskomt....
Daarvan vertelt ook Lucas in zijn verhaal. De tongen kwamen los...
Want tongen kunnen bij wijze van spreken vast zitten. Door angst, door verdriet.
Het was de vijftigste dag na Goede Vrijdag en Pasen.
De stemming onder hen was, zo stel ik mij voor ook wat timide. Vertwijfeld. Hoe nu verder?
Ze zijn in Jeruzalem gebleven. Petrus, Johannes, Thomas en de rest. Hadden opvallend weinig gedaan. Ze zochten elkaar geregeld op. Dat wel.
Ze hebben het met elkaar uitgehouden, met hun verdriet, met hun vragen en onzekerheid. Want hoe nu verder, zonder Jezus hun vriend, hun inspirator, dat wisten ze niet.
Maar dan op deze vijftigste dag, moet het Pinksterfeest gevierd worden. Sjevoeot. Het joodse wekenfeest, waar de eerste oogst wordt gevierd, van gerst, van tarwe in de lente...
De vrienden lezen het verhaal van Mozes die de berg op gaat en de tien woorden van leven ontvangt.... Dat verhaal hoort ook bij het joodse pinksterfeest. Dankbaarheid om die woorden van leven, van gerechtigheid. Woorden om te horen en te doen...
Plotseling waait er een andere wind door hun huis....alsof het begint te stormen. Er verschijnen vlammen boven hun hoofden.... een knipoog naar het verhaal van Mozes en de brandende braamstruik: weer is er vuur, en weer wordt er niets verbrandt...
Dit is wat we in onze geloofstraditie noemen: dat Gods Heilige Geest wordt uitgestort.
Het vuur van Gods liefde, van heilige geest daalde op hen neer....
Ze worden aangeraakt, door de Ander, met een hoofdletter.
Vanaf deze dag gaan de leerlingen oogsten wat Jezus heeft gezaaid...
Zij krijgen de geest, ineens weten ze wat hen te doen staat. Ineens durven ze het aan enthousiast, dat is letterlijk, in de geest, naar buiten te gaan.
De vrienden gaan de straat op waar ieder spontaan in een andere taal begint te praten.
Zij beginnen te spreken met andere tongen.
De omstanders denken in eerste instantie dat ze Lazarus zijn...
Maar dat is het niet, het is iets anders... ze zijn niet dronken.
In de bijbel is de tong een beeld voor je binnenkant.
Met je tong, je mond, maak je je verstaanbaar, laat je zien, wie je bent.
Met je tong spreek je je hart uit. Laat je zien wat je beweegt, wat je gelooft, hoopt en liefhebt... Met je tong kun je spreken van vergeving, vrede stichten, vriendschap sluiten.
Met je tong kun je ook kwaad spreken, leugen en verdeeldheid zaaien.
Met Pinksteren ontvangen de vrienden van Jezus deze tongen: die losmaken,
de leegte in hen wordt gevuld, wat dof was krijgt een nieuwe gloed...
ze gaan woorden van leven spreken...ontvangen taal die hen opnieuw verbind met de taal van Gods hart.
Uit alle hoeken van de straten komen ze: expats, pelgrims, handelaren, asielzoekers, meden, perzen, noem maar op....en het wonder is, dat ze het allemaal verstaan.
De ene na de andere barrière tussen mensen, valt weg. De ene na de andere wordt aangesproken, aangegrepen, door dit visioen van gedeeld leven.
De Geest globaliseert.... zij verbindt. Niet door een taal te spreken. Maar juist in verschillende talen...Wat dit beeldende verhaal mij vertelt is dit:
God zit niet opgesloten in 1 verhaal, niet in 1 beeld. Niet in een taal. Niet in de tempel, niet in de kerk...Gods Geest waait waarheen hij wil.
Wij mogen haar ontvangen,
Mijn vuur is in jullie allemaal, zegt God vandaag tegen ons.
Mijn verhaal van liefde en recht, woont in jullie hart, daar wil het wonen.
Onder ons. Dat wij het behoeden en bewaren, en er mee leven....Samen met wie wij deze tijd en plek op aarde delen. want ieder mens mag leven, mag toekomst hebben. Dat is het visioen van Pinksteren. Zij geeft ons moed om door te gaan.
Moge dat zo zijn!