Preek Paaskerk
10 september 2017
Ds.Jos van Oord
Woorden bij Handelingen 2 en bij beraadsdag over de toekomst van de Paaskerk
Er gebeurde van alles in die dagen van de eerste gemeente. De dood van Jezus, een nieuw elan op pinksterdag, een gek gebeuren, met tongen van vuur, en vreemde klanken.Het blijft allemaal ambivalent, zonder het woord is het niet te snappen. Wat is er toch gaande?En dan gaat een van de leerling van Jezus, Petrus, duiden. Hij geeft alles zijn plek. Luister mensen. En dan verwijst hij naar Joël, de profeet uit het eerste testament. Hij analyseert het heden vanuit het verleden. Wil je het heden leren begrijpen, dan moet je het verleden laten spreken.In Joel herkent Petrus wat er in zijn dagen gebeurd. Zonen en dochters zullen profeteren, jongelingen gezichten zien, ouden dromen dromen. Die pinksterdag geeft ambivalente gevoelens. De een zegt: dronkemansbende, de ander ziet het gelaten aan. Petrus geeft zijn duiding vanuit Joël.
Er gebeurt veel, zegt Petrus, maar via Joël kan je het een plek geven. Het is de Geest van Jezus die doorwerkt. Tot in geesten van mensen, visioenen, gezichten. Tot zelfs in je slaap: in je dromen. God ‘geest werkt door. In mensen die Jezus woorden en daden verder brengen. En dat maak je nu mee op deze pinksterdag. Ze zijn er vol van. Jezus weg is niet stuk te krijgen.En Petrus weet zijn preek zo goed te houden, dat mensen na afloop maar een vraag hebben. Wat moeten we doen? Prima vraag na een preek.
Wat moeten we doen?
De leerlingen hebben Petrus aangehoord en vragen dan:Wat moeten we doen Petrus?
Bekeren, zegt Petrus. Of beter: ommekeer. Ommekeer, of nog anders vertaald (het woord komt uit het OT): terugkeer. Terugkeer uit de ballingschap,woestijn: dus niet meehuilen met de wolven in het bos. Niet vluchten in eigen gelijk.
Ommekeer, je om draaien en zeggen: hier ben ik. De film die we op de startdag gaan draaien. Hier ben ik. Met heel dat verleden van mij, met mijn angst, mijn schuld, mijn vragen, mijn twijfel.Mijn talenten,mogelijkheden En je schuift aan bij die pinkstergemeente, je bent geraakt door dat verhaal van Jezus over liefde en gerechtigheid, over God die doorwerkt. Bij deze mens wil ik horen, die nieuwe wereld in eigen persoon. Soms breekt dat visioen in mensen door. In deze mens. Wees niet bezorgd voor je leven, zei hij. En dat betekent: wees bezorgd voor elkaars leven en houd die verbondenheid open naar elke eventuele naaste. En zoek plaatsen waar dat nu al gebeurt. Hier ben ik.
3000 in Paaskerk?
Toen gebeurde het:3000 lieten zich dopen op die dag, ze wilden bij die proefpolder van liefde horen. Nou, dat kunnen wij niet zeggen van de paaskerk,toch? Af en toe een doopdienst. En geliefden van ons die ons ontvallen. Velen per jaar. Het wordt er kleiner op.We hebben er geen eens 3000 mensen. Die groei van de 1e gemeente in de Paaskerk? Mag ik het persoonlijk duiden: dopelingen zijn er af en toe nog, gelukkig. Maar er is zoveel meer,anders,maar het stroomt ook . Maar dan anders dan water! Wie dit leven leeft van breken en delen, van visioenen en dromen, van omzien, zorg, aandacht, wie dat leeft, is daarmee een bouwsteen van die pinksterbeweging. En dat gebeurt hier. Met liturgie en lofzang, gesprekskringen in kerk en huiskamer, de bezoekjes aan zieken, stervenden, werk onder senioren, onder jeugd en jongeren. Het kerkblad. Het stroomt. Binnen de kerkmuren, maar ook daarbuiten. Met zin in Baarn, en diaconie, met Gastvrij Baarn en Amnesty. Pelgrimswandelingen, kerkblad,cantatevieringen,Raad van kerken, de effecten van de Paasveiling, maaltijden met elkaar, zingen bij een zieke… Het stroomt. En ik ben daar van onder de indruk. Ik voel het zelf, zeker na een periode dat ik uit de kerk weg was en weer terug ben. We hebben schatten in huis. En we mogen dat doorgeven. Wat kunnen we doen? Hier ben ik!
En dat mag doorgaan…moet ook. Kan ook. En daar is omkeer voor nodig…daar gaan we straks overpraten in het beraad. Ook aan de hand van visioenen,dromen, vergezichten…waarom niet? Wij zijn van de orde van Joel, wij zijn van de orde van Jezus.
Geen status-quo
Prima, het is zo oud als Joël: gezichten zien, dromen dromen, visioenen hebben. En dat mogen we steeds opnieuw doen.Een mens wordt niet een keer,maar steeds opnieuw geboren. Telkens als hij of zij een nieuw initiatief neemt of van een nieuw inzicht getuigt,dat is ook waar we aan toe zijn in de Paaskerk… En let wel,Petrus duldt geen status-quo. Dan groei je dicht. Wat moeten we doen? Dat is de vraag. Terugkeren. De kerk ontkiemt steeds opnieuw…en is niet een doel op zich, maar een instrument in Gods wereld, in die grote oecumene, die bewoonde aarde. Ik geloof dat de kerk een boodschap heeft voor deze samenleving in angst, in onverschilligheid, met geweld, ongeluk. Terugkeren naar oeroude wortels: zoek het koninkrijk van God. Hier ben ik. En je ontvangt de heilige Geest: dat is Gods kracht in mensen. Tegenkracht in deze wereld. Laat maar zien: al het goede dat gedaan kan worden, liefde, ontferming, onbaatzuchtigheid, aandacht.
Die kracht vernieuwt jou, en ook het aangezicht van de aarde…
Verdienmodel
Nog een ding. Straks gaat het ook over geld, begrotingen, cijfers, een financiële analyse. Bij Petrus geen woord over verdienmodel of een businessplan. Of kerkbalans. Wel lees ik verder op dat ze hun bezit gingen delen,of verkopen en opbrengst aan kwestbaren gaf. Een soort deeleconomie dus. Ik denk dat het daar om gaat in het beraad vandaag: delen van de situatie, delen van zorg, maar ook delen van nieuwe plannen. En ook letterlijk delen van wat we hebben. En daar steeds weer de vraag vanuit de 1e gemeente: wat kunnen we doen?
Het valt ons toe dat we vandaag ook de tafeldienst vieren.Breken en delen! Hier ben ik, met geopende handen..en Jezus die geeft. Liefdevolle vrijgevigheid.Het gaat straks over vastgoed, kerk en Brandpunt en kosten en onderhoud… en dat kan u verwarren. Wellicht. Maar onze verwardheid betekent geen Godverlatendheid. Het wordt ons gegeven. Brood en wijn: tekenen van Gods presentie. En van onze actie: het brood delen betekent dat je een wereld wil waar brood zal zijn en waardigheid voor alle mensen. Zijn beker drinken betekent:je sterk maken voor een nieuw verbond met mensen, kome wat komt.